Praktische afspraken

Praktische afspraken ten behoeve van het leven en werken van de gefedereerde PKN-gemeente te Twijzel 
Versie september 2024 
 
BESTUURLIJKE ZAKEN
De plaatselijke gemeentes van de PKN in Twijzel hebben twee afzonderlijke kerkenraden.
Minimaal tweemaal per jaar is er een gezamenlijke kerkenraadsvergadering, in ieder geval in september en februari. In september wordt de vergadering gehouden in het lokaal bij de Gereformeerde kerk en voorgezeten door iemand uit de  kerkenraad  van de Oerdracht met een notulist van de Petruskerk. Bij de vergadering in februari wordt de vergadering gehouden in het  lokaal van de de  Petruskerk met een voorzitter van de Petrus kerk en een notulist van de Oerdracht. 
De scriba van de ontvangende kerk stelt in overleg met de scriba van de bezoekende kerk de agenda op, samen zorgen zij voor de verspreiding van agenda en bijlagen.
 
 
EREDIENSTEN
Bij alle gezamenlijke diensten speelt zo mogelijk een organist van de ontvangende kerk. Bij problemen met het vinden van een organist wordt geprobeerd in gezamenlijk overleg enige vorm van muzikale begeleiding te vinden.
In sept 2023 is afgesproken dat bij een gezamenlijke dienst de ouderling van dienst in zijn eigen kerk gebouw dienst doend is.
Hij/zij voert de volgende taken uit:
Het consistoriegebed, ´s morgens voor de dienst.
De afkondigingen, soms “Onze hulp” en drempelgebed (voor de dienst afspreken met de predikant).
´Hand geven` aan de voorganger.
 
De volgende SOW-diensten zijn vastgelegd, in volgorde van het kerkelijk jaar:
 
Kerstnachtdienst om 20.00 uur of indien nodig op een later tijdstip.
De Kerstnachtdienst vindt plaats in de  Petruskerk.  De voorgangers wisselen, even jaren een  voorganger van De Oerdracht, de oneven jaren een voorganger van de  Petruskerk. Zo mogelijk is er bij de Kerstnachtdienst “iets extra’s” aanwezig, bijvoorbeeld in de vorm van een muziek- of zanggroepje. In de februari vergadering van de SOW kerkenraad wordt dit punt aan de orde gesteld en wordt daarop actie ondernomen.
 
Oudejaarsdienst om 17.00 uur
De oudejaarsdienst vindt plaats in De Oerdracht . De voorgangers wisselen, even jaren  een voorganger de  Petruskerk, de oneven jaren een voorganger van De Oerdracht.
 
Eerste zondag van februari om  9.30 uur.
Meestal in de  Oerdracht, het is een speciale dienst, verzorgd door de Kerk In Aktie commissie. De voorgangers wisselen: de even jaren een voorganger van De Oerdracht, de oneven jaren een voorganger van de Petruskerk
 
De eerste zondag van de Veertigdagentijd om  9.30 uur.
Ochtenddienst in de Oerdracht, start van het project voor de 40 dagen tijd.
De voorgangers wisselen: even jaren een voorganger van de Petruskerk, de oneven jaren een voorganger van De Oerdracht, zo mogelijk een eigen predikant.
  
Jeugddiensten
In het voorjaar en in het najaar wordt een jeugddienst gehouden in de  Oerdracht, beide kerken zijn daarbij officieel ambtelijk vertegenwoordigd. De jeugdouderling is dan de dienstdoend ouderling. Deze diensten beginnen om 9.30 uur. De data voor de jeugddiensten worden vastgesteld op de SOW kerkenraadsvergadering in februari van het jaar daarvoor (voor in preekrooster)

School- en gezinsdienst
Deze dienst wordt eens in de twee jaar gehouden in het even jaartal. De datum hiervoor wordt vastgesteld op de SOW kerkenraadsvergadering van februari in het jaar daarvoor (voor preekrooster)

Simke Boskjedienst
Deze dienst vindt plaats op de laatste zondag in mei. In een even jaar een voorganger van de Petrus kerk in een oneven jaar een voorganger van de Oerdracht. Is dit de pinksterzondag dan wordt het een week later. De Oerdracht regelt de muzikale begeleiding, de  Petruskerk de geluidsinstallatie.
 
Paascyclus
Witte donderdag:          19.15 uur dienst van Schrift en Tafel
Goede Vrijdag:             19.15 uur dienst
Stille zaterdag:             20.15 uur paaswake
Eerste paasdag:             9.30 uur dienst
De verdeling van de diensten over de kerkgebouwen is als volgt: de diensten van donderdag, vrijdag en zaterdag  in de  Petruskerk en de dienst op eerste paasdag in De Oerdracht  
Tijdens de paascyclus wisselen zo mogelijk de voorgangers.

Zomervakantie
Zeven gezamenlijk diensten.
De aanvangstijden van de diensten worden vastgesteld in onderling overleg, eventueel ook met Kootstertille. 
De voorgangers wisselen: de eerste, derde en vijfde zondag een voorganger van de Petruskerk de tweede, vierde en zesde een voorganger van De Oerdracht. De zevende/laatste zondag: even jaren een voorganger van De Oerdracht , de oneven jaren een voorganger van de  Petruskerk (hierin kunnen verschuivingen plaatsvinden i.v.m. vakantie van de voorgangers) De kerk waar de dienst is, verzorgt de vergoeding van de gast voorganger.
 
Startdienst winterwerk op de laatste zondag van september om 9.30 uur
Een ochtenddienst in De Oerdracht  met een voorganger van de  Petruskerk, als regel de eigen predikant. 
 
Gezamenlijk Avondmaal op de tweede zondag in november 
De even jaren in De Oerdracht  met een voorganger van de  Petruskerk, de oneven jaren in  de  Petruskerk met een  voorganger van de De Oerdracht .
 
Laatste zondag kerkelijk jaar
Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar worden in beide kerken de namen van de overledenen van het afgelopen jaar van beide gemeentes voorgelezen.
 
Jaarlijks wordt door beide gemeentes een preekrooster opgesteld met inachtneming van bovenstaande afspraken.
NB1. In de ochtenddiensten wordt in principe het kerkelijk jaar gevolgd conform het dienstboek.
NB2. Tijdens de 40-dagentijd kunnen vrijdagavondvespers gehouden worden (of andersoortige bijeenkomsten, zoals bijv. sobere maaltijden)
  
VORMING EN TOERUSTING
In ieder geval voor eind augustus vindt jaarlijks overleg plaats tussen de beide voorgangers, eventueel aangevuld met anderen. Tijdens dit overleg worden afspraken gemaakt voor de vorming en toerusting in het komende winterseizoen, waarbij te denken valt aan leerhuis, bijbelkring, bijeenkomsten met jongvolwassenen en enkele avonden rond een thema. Hierbij is ook  Kootstertille betrokken. De gegevens worden gepubliceerd in het kerknieuws en op de website
  
DIACONAAT
De gezamenlijke diaconieën vergaderen tweemaal per jaar.
Rond Pasen wordt een middag georganiseerd voor ouderen, zie bijlage 3.
Jaarlijks worden door de diaconieën de collecteroosters naast elkaar gelegd om de collectes zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen.
Bij gezamenlijk avondmaal worden er afspraken gemaakt over hoe we het avondmaal vieren, we doen dat zo veel mogelijk op een manier die gebruikelijk is in de kerk waar we het avondmaal vieren.
 
JEUGDWERK
 
Jeugdraad
Er bestaat een groep gemeenteleden die zorgt voor de organisatie van verschillende aspecten van het jeugdwerk, dit is de jeugdraad. Voor de samenstelling van deze groep gelden de volgende aanbevelingen:
beide kerken zijn goed vertegenwoordigd in de jeugdraad;
voor een goede communicatie met de kerkenraden is het van belang dat er minimaal 1 kerkenraadslid (jeugddiaken/jeugdouderling) van beide kerken zitting heeft in de jeugdraad.
Er gelden de volgende (financiële) afspraken:
de Petruskerk betaalt jaarlijks een vast bedrag t.b.v. de kas van de jeugdraad, de bijdrage van  De Oerdracht  komt uit een aantal te houden collectes;
De Oerdracht zorgt voor huisvesting. Natje en droogje e.d. tijdens de verschillende activiteiten worden verzorgd door de jeugdleiding en betaald door de jeugdraad.
De gezamenlijke jeugdactiviteiten zijn:    
jeugdclubs: deze clubs (gewoonlijk twee groepen: groep 7 en 8 van de basisschool, 13 t/m 15 jarigen)  komen gewoonlijk één keer in de 14 dagen bij elkaar. De avonden zijn een combinatie van catechisatie en club.
houden van jeugddiensten: twee keer per jaar.
Tienerkerk voor jeugd van 13 jaar en ouder.
 
Pastoraat
Beide predikanten nemen voor elkaar waar bij afwezigheid of ziekte.
 
FINANCIËLE ZAKEN 
Eenmaal per jaar is er een vergadering van beide colleges van kerkrentmeesters.
Collectes in gemeenschappelijke diensten worden verdeeld over de Hervormde en  De Oerdracht met als verdeelsleutel 1/3 (Petruskerk) en  2/3 (de Oerdracht).
 
KERK in ACTIE
Er is een gezamenlijke commissie Kerk in Aktie Twijzel.  
Er is een gezamenlijke bankrekening, hierop worden de collectes voor Zending en Evangelisatie gestort evenals contributies en giften voor die doelen. 
De commissie zorgt voor het rondbrengen van een kerstgroet/paasgroet met daarop vermeld de kerkdiensten.
Jaarlijks stelt de commissie een begroting op en worden steunaanvragen beoordeeld. 
   
In het algemeen kan van bovenstaande afspraken worden afgeweken met beiderlei goedvinden.
De afspraken kunnen elk jaar aangepast worden, daarbij geldt de volgende procedure.
Voorstellen voor aanpassingen worden ingediend en besproken op de gezamenlijke vergadering in februari. Naar aanleiding van de bespreking kunnen de voorstellen gewijzigd worden. De nieuwe, gewijzigde afspraken worden elke jaar vastgesteld in de septembervergadering van de gezamenlijke kerkenraad.

Bijlage 1: Agenda gezamenlijke kerkenraadsvergaderingen
Twee keer per jaar, namelijk in februari en september
De agenda bij deze vergaderingen ziet er in het algemeen als volgt uit:
Opening  
Bezinningsgesprek
Vaststelling agenda
Verslag van de vorige vergadering
Ingekomen stukken
Mededelingen o.a. uit colleges en commissies
Gezamenlijke diensten
Wvttk
Rondvraag
Sluiting
Er wordt naar gestreefd om de vergadering uiterlijk om 22 uur te beëindigen.
We nemen (ook) afscheid van aftredende ambtsdragers in een gezamenlijke kerkenraadsvergadering.
Jaarlijks wordt een uitje georganiseerd voor de leden van beide kerkenraden, eventueel aangevuld met andere kerkelijke vrijwilligers.
Bijlage 1A: Aandachtspunten voor de vergadering in februari
- Pasen: 40-dagentijd, Stille week, Paasmaaltijd voor ouderen
- dienst Simke Boskje
- dorpsfeest
- school- en gezinsdienst
- SoW-preekrooster volgend jaar, bijeenkomst preekvoorzieners kerken Twijzel/Kootstertille
- muziek bij de kerstnachtdienst
- commissie startzondag
- ledenbestand
- Praktische afspraken bijwerken en vaststellen
- uitstapje kerkenraad
Bijlage 1B: Aandachtspunten voor de vergadering in september
- startzondag
- winterwerk (programma in kerkblad/ en website)
- SoW-avondmaal
- Kerstnachtdienst
- afspraak namen voor laatste zondag kerkelijk jaar
- ledenbestand
- commissie 40-dagentijd

Bijlage 2: Draaiboekje voor diensten in het Simke Boskje
De volgende afspraken zijn van kracht:
Rond februari/maart wordt toestemming gevraagd aan de secretaris van het Simke Kloostermanlien voor gebruik van de tuin op de betreffende zondag.
Rond februari/maart wordt een muziekkorps benaderd om te komen spelen op deze zondagen en wordt contact gelegd tussen predikant en de contactpersoon van het muziekkorps.
In principe legt het Simke Kloostermanlien contact met de beheerders van het Simke Kloostermanhuis; het is goed van te voren nog even te kijken of er contact is geweest.
De stoelen, collectezakken, kleine paaskaars en katheder komen uit de Oerdracht.
Mensen kunnen eigen stoelen meenemen, maar het is niet noodzakelijk.
De Petrus kerk is verantwoordelijk voor de geluidsinstallatie (in overleg met de Oerdracht)
Tafels, koffie, thee, fris, koekjes enz. worden verzorgd vanuit  de  Petruskerk.
Twee vertegenwoordigers uit beide kerkenraden besluiten of de dienst door kan gaan in het Simke boskje. Zo niet dan is de dienst in de Oerdracht

Bijlage 3: Draaiboekje voor de middag voor ouderen
De volgende regelingen zijn van kracht:
Er is een lijst met namen van potentiële deelnemers aanwezig.
Er is een boodschappenlijst aanwezig.
De middag bestaat uit koffie drinken, fris en/of een borrel drinken en een gezamenlijke broodmaaltijd.
De pastors verlenen hun medewerking d.m.v. opening, toespraak en sluiting.
De aanvang is om 17.00 uur in de bijgebouwen van de Oerdracht.
Het vervoer van personen vanuit bv. Haersma Hiem wordt geregeld.
Kosten worden naar evenredigheid verdeeld, meestal volgens de regel: 1/3 deel voor de  Petruskerk en 2/3 deel voor De Oerdracht

Bijlage 4: Praktische hulp voor de jaarlijks SOW viering van de Stille Week en Pasen.
De liturgie wordt samengesteld door/of o.l.v. de voorgangers.
Witte Donderdag
Een dienst van Schrift en tafel. Er worden gemeenteleden gevraagd voor de lezingen.
De dienst wordt besloten met een ‘leeg maken’ van het liturgisch centrum (bloemschikking, Avondmaalsschalen en bekers, e.d.)
Doorgaans wordt het Avondmaal staande in de kring gevierd. In plaats van brood kunnen ook matzes worden gebruikt.
Er is een collecte in de dienst.
Goede Vrijdag
Eenvoudige structuur in de dienst: a)lezing lijdensverhaal b) voorbeden voor wie lijden.
Aan het lijdensverhaal kunnen andere lezingen vooraf gaan en vóór of na de voorbeden kan er een kruismeditatie zijn (zie dienstboek).
Er worden gemeenteleden gevraagd voor de lezingen.
Tijdens de lezing wordt de Paaskaars gedoofd. Bij het einde van het lijdensverhaal worden de verlichting in de kerk gedoofd/verminderd.
Er is geen collecte. We verlaten de kerk in stilte.
Stille zaterdag
De nieuwe Paaskaars wordt buiten de kerkzaal klaargezet.
Het is een dienst van a)lezingen b) doop(gedachtenis) en c) gebeden (Paaswake)
Er worden gemeenteleden gevraagd voor de lezingen.
Voor aanvang van de dienst is het (half)donker in de kerk.
Kleine kaarsen (met druipkarton) worden uitgedeeld aan de gemeenteleden.
In het begin van de dienst wordt de nieuwe paaskaars binnengedragen door een ‘diaken’.
De gemeenteleden krijgen vuur voor hun kaars en geven het door.
Als de kaarsen branden, worden de lampen ontstoken.
De bloemschikking word binnengebracht en voor in de kerk geplaatst.
De witte antependia worden opgehangen. Tevens kan ook de klok geluid worden.
In geval van een doop moeten de nodige voorbereidingen zijn getroffen.
Er is geen collecte.
Aan het einde van de dienst kunnen de kaarsen weer aangestoken worden zodat ieder met het licht van Pasen naar buiten gaat. Er kan ook voor gekozen worden om op dit moment de klok te luiden.
Paaszondag
Dit is een ‘gewone’ dienst met speciale aandacht voor de kinderen (afsluiting 40 dagenproject)
Voor de dienst krijgen de gemeenteleden een bloem (narcis) uitgedeeld. Tijdens de viering worden de bloemen in vazen bij de bloemschikking geplaatst.
In deze dienst is wel een collecte.

Bijlage 5: Handleiding voor de gezamenlijke dienst van het Heilig Avondmaal in De Oerdracht
Alle aanwezige ouderlingen en diakenen zitten.
Na de preek/zang/collecte nodigt de predikant ons uit om voor in de kerk rondom de avondmaalstafel te gaan zitten.
De predikant zit in het midden, aan weerszijden van de predikant zitten de ouderlingen. (dienstdoende ouderling zit li. van de predikant, want mocht er iets misgaan dan kan hij/zij  de predikant daar op attenderen) Aan de buitenste zijden zitten de diakenen.
De predikant breekt het brood. Geeft het brood (staat op 4 borden) aan de diakenen:
-Li-zijdig doet de linkerkant kerk gemeenteleden + kinderen.
-Re-zijdig doet de rechterkant kerk gemeenteleden + kinderen.
Nadien plaatst men het brood weer op tafel. Als iedere diakenen weer zit, deelt de predikant het brood uit aan de kerkenraadsleden.
Op het sein van de predikant doen wij tegelijk zowel kerkenraad als gemeenteleden het brood in de mond.
Vervolgens schenkt de predikant de wijn in de beker, geeft de beker (4 bekers) aan de diakenen. Idem zoals ronddelen brood:
-Li-zijdig doet li.kant kerk gemeenteleden met uitzondering van de kinderen!
-Re-zijdig doet re.kant kerk gemeenteleden met uitzondering van  de kinderen!
De predikant schenkt voor de kinderen druivensap, dit wordt in door de jeugdouderling aan de aanwezige jeugd rond gedeeld, (bij afwezigheid één van de andere aanwezige kerkenraadsleden).
Halverwege het ronddelen van de wijn laat men de beker vullen door de predikant (dit omdat het moeilijk drinkt als de beker minder dan de helft nog gevuld is)
Nadien plaatst men de beker terug op de tafel. Als iedere diaken weer zit reikt de predikant de kerkenraad de beker aan om hier uit te drinken.
Wij sluiten de dienst rondom de tafel met het slotlied en de zegen.

Bijlage 6: Handreiking voor de SOW viering van het Avondmaal in de  Petruskerk.
Alleen kerkenraadsleden die dienst hebben, zitten vooraan.
Na de preek en het lied loopt 1 diaken de collecte.
De gemeente wordt uitgenodigd om in een kring te komen staan.
2 diakenen delen brood en wijn rond in de kring
Tijdens de voorbereiding breekt de predikant het brood. De schaal wordt voor in de kerk neergezet.  2 bekers met wijn en 1 met druivensap staan op de avondmaalstafel.
Op tijd bijvullen, bijna lege bekers drinken erg moeilijk.
Na de viering wordt de dienst afgesloten.